Giống như sức khỏe con người, sức khỏe của một thương hiệu cũng cần được “thăm khám” định kỳ. Đôi khi, có những “triệu chứng” âm thầm xuất hiện mà chúng ta, vì quá bận rộn với vận hành, sản phẩm, dòng tiền, đã vô tình bỏ qua. Cho đến một ngày, chúng trở thành một “căn bệnh” trầm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn của doanh nghiệp.
“Rebranding” (Tái định vị/Làm mới thương hiệu) là một quyết định lớn, và không ai muốn thực hiện nó một cách tùy hứng. Nhưng làm thế nào để bạn biết khi nào là thời điểm thực sự cần thiết? Khi nào sự do dự không còn là “thận trọng” mà đã trở thành “trì trệ”?
Bài viết này là một “bộ kit tự xét nghiệm” đơn giản. Một checklist gồm 10 câu hỏi Có/Không để bạn nhanh chóng “bắt mạch” cho thương hiệu của mình.
Hãy lấy một tờ giấy, hoặc mở ứng dụng ghi chú. Hãy đọc và trả lời một cách thành thật nhất có thể. Kết quả có thể sẽ làm bạn ngạc nhiên.
Checklist “Bắt Mạch” Thương Hiệu: 10 Câu Hỏi Có/Không
Với mỗi câu hỏi dưới đây, nếu câu trả lời của bạn nghiêng về phía “Đúng vậy” hoặc “Có lẽ vậy”, hãy đánh dấu là một câu trả lời “CÓ”.
H3: Dấu hiệu #1: Bạn có gặp khó khăn khi mô tả sự khác biệt của mình trong một câu không?
Khi có ai đó hỏi “Công ty của anh/chị khác biệt với đối thủ ở điểm nào?”, bạn có mất hơn 10 giây để trả lời không? Bạn có trả lời bằng những câu chung chung như “chất lượng tốt hơn”, “dịch vụ tận tâm hơn” không? Nếu bạn không thể nói rõ sự khác biệt của mình, làm sao khách hàng có thể thấy được nó?
Dấu hiệu #2: Nếu che logo đi, nhận diện của bạn có giống hệt đối thủ không?
Hãy thử làm bài tập này: Đặt website, fanpage, hoặc một ấn phẩm marketing của bạn cạnh 5 đối thủ. Bây giờ hãy che logo của tất cả lại. Một người lạ có thể phân biệt được đâu là của bạn không? Nếu câu trả lời là không, thương hiệu của bạn đang bị “blanding” – nhàm chán hóa.
Dấu hiệu #3: Nhân viên của bạn có mô tả về công ty một cách nhất quán không?
Hãy hỏi 3 nhân viên ở 3 phòng ban khác nhau: “Chúng ta là ai và chúng ta đang làm gì?”. Nếu bạn nhận được 3 câu trả lời hoàn toàn khác nhau, điều đó có nghĩa là thương hiệu của bạn đang không có sự liên kết từ bên trong. Nhân viên không hiểu, thì khách hàng cũng sẽ không hiểu.
Dấu hiệu #4: Bạn có cảm thấy “ngượng” khi đưa danh thiếp hoặc giới thiệu website của mình không?
Đây là một dấu hiệu cảm tính nhưng cực kỳ chính xác. Bạn, với tư cách là người sáng lập, có cảm thấy bộ mặt thương hiệu hiện tại không còn phản ánh đúng tầm vóc, chất lượng sản phẩm hay tầm nhìn của công ty nữa không? Nếu bạn cảm thấy nó đã “lỗi thời” và “quê mùa”, khách hàng của bạn có lẽ cũng vậy.
H3: Dấu hiệu #5: Tệp khách hàng của bạn đã thay đổi, nhưng thương hiệu của bạn thì chưa?
Có thể lúc đầu bạn nhắm đến sinh viên, nhưng giờ đây khách hàng chính của bạn lại là nhân viên văn phòng. Hoặc thị trường đã xuất hiện những nhu cầu mới, những mối quan tâm mới (như sự bền vững), nhưng thương hiệu của bạn vẫn đang nói câu chuyện của 5 năm trước.
Dấu hiệu #6: Bạn đang thu hút sai loại khách hàng?
Bạn có đang liên tục gặp phải những khách hàng chỉ chăm chăm mặc cả giá, đòi hỏi vô lý, và không thực sự trân trọng giá trị bạn mang lại không? Đây là dấu hiệu cho thấy thương hiệu của bạn đang phát đi những tín hiệu sai, thu hút những người không phù hợp.
Dấu hiệu #7: Bạn có phải liên tục giảm giá hoặc khuyến mãi để có đơn hàng không?
Nếu lý do duy nhất để khách hàng mua sản phẩm của bạn là vì nó “rẻ hơn”, thì bạn không có một thương hiệu. Bạn chỉ có một món hàng. Một thương hiệu mạnh sẽ tạo ra giá trị vượt trên giá cả, cho phép bạn thoát khỏi cuộc chiến “đốt tiền” không hồi kết.
Dấu hiệu #8: Tên gọi hoặc tagline của bạn không còn phản ánh đúng tầm nhìn hiện tại?
Có thể công ty của bạn đã mở rộng sang những lĩnh vực mới, hoặc tầm nhìn của bạn đã lớn hơn rất nhiều so với ngày đầu thành lập. Nếu cái tên hoặc tagline cũ trở nên quá chật chội và giới hạn, đó là lúc cần một “bộ quần áo” mới.
Dấu hiệu #9: Bạn gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân tài phù hợp với văn hóa?
Những người giỏi nhất không chỉ tìm kiếm lương bổng. Họ tìm kiếm một sứ mệnh, một văn hóa, một nơi họ cảm thấy thuộc về. Nếu thương hiệu của bạn mờ nhạt, nó sẽ không thể hấp dẫn những ứng viên xuất sắc có cùng hệ giá trị.
Dấu hiệu #10: Bạn cảm thấy thương hiệu hiện tại không còn truyền cảm hứng cho chính bạn?
Đây là câu hỏi cuối cùng và quan trọng nhất. Là người sáng lập, bạn có còn cảm thấy hào hứng và tự hào về bộ mặt của công ty mình không? Nếu ngọn lửa đó đang lụi tàn, có lẽ đã đến lúc phải thắp lại nó bằng một câu chuyện mới, một nhận diện mới đầy năng lượng.
“Đọc Kết Quả”: Mức Độ “Khẩn Cấp” Của Thương Hiệu Bạn
Bây giờ, hãy đếm số câu trả lời “CÓ” của bạn.
- 0-2 CÓ: Chúc mừng! Sức khỏe thương hiệu của bạn khá tốt. Có thể bạn chỉ cần một vài điều chỉnh nhỏ trong truyền thông thay vì một cuộc tái định vị lớn.
- 3-5 CÓ: Báo động vàng. Thương hiệu của bạn đang có những “triệu chứng” đầu tiên của sự mệt mỏi và thiếu khác biệt. Đây là thời điểm tốt nhất để bắt đầu xem xét và lên kế hoạch cho một sự làm mới chiến lược.
- 6-8 CÓ: Báo động đỏ. Thương hiệu của bạn đang thực sự “kêu cứu”. Rất có thể nó đang âm thầm cản trở sự tăng trưởng của bạn mỗi ngày. Việc tái định vị nên được đặt lên làm ưu tiên hàng đầu.
- 9-10 CÓ: Phòng cấp cứu. Việc rebrand không còn là một lựa chọn, nó là một yêu cầu sống còn. Thương hiệu hiện tại có thể đang là gánh nặng lớn nhất của doanh nghiệp.
Rebrand không phải là vẽ lại logo, đó là tái định vị chiến lược
Nếu kết quả của bạn nằm ở mức “Báo động đỏ” hay “Phòng cấp cứu”, đừng hoảng sợ. Việc nhận ra vấn đề đã là 50% của giải pháp.
“Sự thay đổi không phải là một mối đe dọa, nó là một cơ hội. Kẻ sống sót không phải là kẻ mạnh nhất, mà là kẻ thích nghi tốt nhất.”
Checklist này cho thấy rằng quyết định rebrand không bao giờ nên xuất phát từ sở thích thẩm mỹ. Nó phải là một quyết định kinh doanh mang tính chiến lược, một giải pháp cho những vấn đề rất thực tế mà doanh nghiệp bạn đang đối mặt.
Tại Jiker, chúng tôi không bắt đầu bằng Photoshop. Chúng tôi bắt đầu bằng những câu hỏi, giống như những câu hỏi trong checklist này, nhưng ở một mức độ sâu hơn rất nhiều.
Nếu bạn đã sẵn sàng cho một cuộc “thăm khám” chuyên sâu để chẩn đoán chính xác “căn bệnh” và tìm ra “phác đồ điều trị” hiệu quả nhất, hãy bắt đầu bằng một cuộc trò chuyện 30 phút với chúng tôi.
